Nowa publikacja w Instytucie Geografii Społeczno-Ekonomicznej i Turystyki Uniwersytetu Pomorskiego
„Uzdrowiska Europy Środkowo-Wschodniej – stan i perspektyw w kontekście zmian środowiskowych” to najnowsza publikacja przygotowana pod redakcją Iwony Jażewicz. Monografia jest pokłosiem dyskusji oraz wymiany poglądów naukowców i
praktyków podczas Konferencji Naukowej nt:” Uzdrowiska Europy Środkowo-Wschodniej – stan i perspektyw w kontekście zmian środowiskowych”, która ze względu na pandemię COVID-19 odbyła się w formie zdalnej w dniu 7 grudnia 2021 r., a jej organizatorami był Instytutu Geografii Społeczno-Ekonomicznej i Turystyki Akademii Pomorskiej w Słupsku, Oddział Słupski Polskiego Towarzystwa Geograficznego oraz Komitet Nauk Geograficznych PAN. Publikacja porusza istotne z jednej strony aspekty naturalnej homeostazy w ekosystemach uzdrowisk, z drugiej aspekty przekształceń antropogenicznych. Zasadniczo uwagę skierowano na poszukiwanie i opis naturalnych zasobów przyrodniczych uzdrowisk w warunkach zmieniającego się klimatu, wskazano na przemiany funkcjonalne i przestrzenne w uzdrowiskach, zidentyfikowano najlepsze praktyki w zakresie innowacyjności usług uzdrowiskowych oraz rozpoznano społeczno-ekonomiczne aspekty funkcjonowania uzdrowisk z uwzględnieniem rzeczywistości pandemicznej.
Ważne miejsce w monografii zajmują prace prezentujące problemy środowiskowe, wykorzystanie naturalnych surowców leczniczych oraz właściwości leczniczych klimatu w połączeniu ze wskazaniem profili leczniczych uzdrowisk, a także stanem infrastruktury leczniczej na przykładzie uzdrowisk polskich i zagranicznych w okresie pandemicznym. Iwona Jażewicz przedstawia walory turystyczne oraz zmiany zachodzące w zasobach uzdrowiskowej bazy leczniczej w Uzdrowisku Kamień Pomorski, z kolei Ivan Pirozhnik przedstawia uwarunkowania przyrodnicze rozwoju lecznictwa uzdrowiskowego i infrastrukturę turystyki uzdrowiskowej na terenie Białorusi w okresie pandemii COVID-19.Natomiast Krzysztof Parzych i Arkadiusz Ciupek dokonują oceny skali zmian w wykorzystaniu obiektów uzdrowiskowych Polski w ujęciu regionalnym w związku z ograniczeniem mobilności przestrzennej w okresie „lock downów”. Na ideę polityki ekologicznej w miejscowościach uzdrowiskowych Polski na przykładzie Uzdrowiska Ustka uwagę zwracają Anna Wiśniewska i Wioletta Szymańska. Autorki dokonują diagnozy stanu środowiska przyrodniczego miasta, wnikliwie analizują dokumenty strategiczne w zakresie polityki ekologicznej, a w efekcie prezentują cele i zadania prośrodowiskowe przewidziane do realizacji w mieście Ustka po 2013 r. Z kolei Mariusz Miedziński podkreśla rolę potencjału turystycznego Uzdrowiska Kołobrzeg w skali regionu i kraju, ale jednocześnie zwraca uwagę na konsekwencje permanentnego wzrostu wielkości ruchu turystycznego oraz procesów inwestycyjnych, które w mieście- uzdrowisku prowadzą do licznych barier i konfliktów funkcjonalno-przestrzennych, przede wszystkim w zakresie zainwestowania infrastrukturalnego. Na uwagę zasługują opracowania dotyczące innowacji w przedsiębiorstwach uzdrowiskowych oraz turystyce uzdrowiskowej. Gabriela Czapiewska prowadzi rozważania dotyczące innowacyjności jako determinanty funkcjonowania i rozwoju uzdrowisk podkreślając, że wdrażanie innowacyjnych rozwiązań w miejscowościach uzdrowiskowych wpływa na podnoszenie ich atrakcyjności turystycznej, a dynamiczny rozwój nowoczesnych terapii pozwala na przywrócenie i utrzymanie zdrowia oraz na profilaktykę zdrowotną związaną z wypoczynkiem aktywnym. Do problematyki innowacyjności w uzdrowiskach nawiązuje bardzo interesująca praca Andrzeja Matczaka, który na przykładzie Uzdrowiska Uniejów nazwanego przez Autora uzdrowiskiem nowej generacji, z jednej strony podejmuje próbę określenia jego użyteczności rynkowej, z drugiej zaś wskazuje na rolę innowacji produktowych, które w przypadku Uniejowa pozwoliły na odnowę jego funkcji turystycznych. Ważne miejsce w monografii stanowią opracowania, które wskazują na profuzję atrakcyjnych ofert turystycznych w miejscowościach uzdrowiskowych lub w ich najbliższym otoczeniu. Coraz częściej bowiem kuracjusze poza korzystaniem z usług lecznictwa uzdrowiskowego poszukują nowych miejsc do spędzenia czasu wolnego. Na szczególną uwagę zdaniem Łukasza Marszałka zasługuje wykorzystanie cennych przyrodniczo obszarów chronionych. Autor na przykładzie Drawskiego Parku Krajobrazowego położonego w bliskim sąsiedztwie Uzdrowiska Połczyn Zdrój omawia kierunki i możliwości jego wykorzystania na potrzeby aktywnego wypoczynku. Inną ofertę uatrakcyjnienia pobytu w uzdrowisku przedstawia Aleksandra Zienkiewicz według której coraz większą popularnością cieszy się turystyka militarna, a przede wszystkim zwiedzanie różnych obiektów obronnych.